Trước xu thế phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thế giới, Việt Nam vẫn là một trong những nước có nền kinh tế chậm phát triển, nghèo nàn và lạc hậu. Chưa khắc phục được các vấn đề như hạ tầng lạc hậu, quản lý lạc hậu, công nghệ lạc hậu. Đất nước Việt Nam chúng ta đang gặp khó khăn lớn về nhiều mặt, nhất là trong phát triển kinh tế, vì vậy chúng ta cần phải tiến hành các biện pháp phát triển kinh tế thật thận trọng và khẩn trương, làm sao đạt được hiệu quả. năng suất cao nhất. Vì vậy, việc vận dụng quy luật giá trị có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển kinh tế thị trường. Chúng ta cần hết sức linh hoạt trong mọi vấn đề, mọi lĩnh vực phát triển kinh tế. Vậy cơ chế thị trường là gì, cùng phân tích cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
Bạn đang xem: Hướng dẫn Cơ chế thị trường là gì? Phân tích cơ chế thị trường theo định #1
Tư vấn pháp luật trực tuyến Miễn phí qua tổng đài: 1900.6568
1. Cơ chế thị trường là gì?
Theo nhiều quan điểm hiện nay, cơ chế thị trường là tổng hòa các yếu tố cung, cầu, giá cả, thị trường và các mối quan hệ cơ bản của chúng, chịu sự điều tiết của các quy luật thị trường, hoạt động trong môi trường cạnh tranh, mục đích duy nhất của nó là lợi nhuận.
Theo Chín tư kiến của Đảng, cơ chế thị trường là cơ chế tự điều tiết của nền kinh tế hàng hoá do các quy luật kinh tế nội tại của nó tác động, chủ yếu giải quyết ba vấn đề: chủ thể cơ bản của tổ chức kinh tế là gì, tổ chức như thế nào, và cho ai. Cơ chế thị trường bao gồm các yếu tố nền tảng như cung, cầu, giá cả hàng hóa.
XEM CSONG: Trả lời có nghĩa là gì - Hỏi & Đáp
Quan điểm khác cho rằng cơ chế thị trường là một quá trình trong đó các chủ thể (hoạt động) kinh tế tương tác với nhau trong việc hình thành giá cả, phân bổ nguồn lực, xác định số lượng và cơ cấu sản xuất.
Tóm lại, cơ chế thị trường là cơ chế tự điều tiết của kinh tế thị trường do sự tác động của các quy luật nội tại của nó. Cụ thể hơn, cơ chế thị trường là một hệ thống hữu cơ, trong đó các yếu tố như giá cả, cung cầu, cạnh tranh thích ứng với nhau và tự điều tiết lẫn nhau. Thị trường điều tiết nền kinh tế thị trường, là công cụ chính xác điều phối hoạt động của người tiêu dùng và người sản xuất một cách vô thức. Cơ chế thị trường ra đời, phát triển một cách tự phát, phát triển cùng với sự phát triển của kinh tế thị trường, ở đâu có sản xuất và trao đổi hàng hóa, ở đó có thị trường và cơ chế thị trường vận hành.
2. Phân tích Cơ chế thị trường xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam:
Trong nền kinh tế thị trường tồn tại hàng loạt các quy luật kinh tế nội tại như quy luật giá trị, quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh, các quy luật này thể hiện hoạt động của chúng thông qua giá cả, và toàn bộ thị trường. Do giá cả thị trường thay đổi nên có sự thích ứng tự phát giữa số lượng và cơ cấu sản xuất (tổng cung) với số lượng và cơ cấu sản xuất (tổng cung), tức là sự tác động của các quy luật này điều tiết nền sản xuất xã hội.
Trong những năm gần đây, cải cách chính sách kinh tế ở Việt Nam đã có tác động tích cực đến tăng trưởng kinh tế và điều chỉnh cơ cấu. Sự kết hợp giữa các biện pháp ổn định kinh tế và các biện pháp tự do hóa làm giảm sự can thiệp trực tiếp của chính quyền trung ương vào các hoạt động kinh tế dựa trên các biện pháp thị trường, thực hiện chính sách cởi mở về chính trị trong quan hệ kinh tế quốc tế, tạo ra một môi trường kinh tế vĩ mô với những thay đổi đáng kể về tốc độ tăng trưởng kinh tế và sự ổn định. Với việc thực hiện các chính sách cải cách này, hoạt động của nhà nước trong nền kinh tế Việt Nam đã trải qua những thay đổi lớn. Trong quá trình chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường, Việt Nam đang tìm kiếm một nền kinh tế có thể đóng vai trò tích cực với những hạn chế hạn chế để bù đắp cho sự thiếu hụt của các yếu tố thị trường và sự can thiệp của nhà nước đối với tăng trưởng kinh tế và công bằng xã hội.
Xem thêm :: Gmail là gì? CÁCH TẠO TÀI KHOẢN GMAIL MIỄN PHÍ – TINOMAIL
Ngoài chức năng thử nghiệm sự chấp nhận của người tiêu dùng, thị trường còn có tác dụng đòn bẩy, có vai trò kích thích và hạn chế sản xuất và tiêu dùng. Trên thị trường, mọi hàng hóa đều được mua bán theo giá thị trường. Vì vậy, người sản xuất luôn tìm cách hạ giá thành sản phẩm xuống dưới giá thị trường, không những không giảm mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm. Điều này tạo điều kiện cho các nhà sản xuất chiếm lĩnh một vị trí vững chắc trên thị trường và tạo ra lợi nhuận. Thúc đẩy tiến bộ và phát triển xã hội. Cạnh tranh cung cầu dẫn đến sự thay đổi giá cả thị trường, qua đó thị trường kích thích hoặc hạn chế sản xuất đối với người sản xuất và kích thích hoặc hạn chế tiêu dùng đối với người tiêu dùng. Ngoài ra, thị trường cung cấp thông tin cho người sản xuất và người tiêu dùng. Thị trường thể hiện sự biến động của nhu cầu xã hội, số lượng giá cả, cơ cấu và xu hướng biến đổi của nhu cầu hàng hóa và dịch vụ. Đây là thông tin cực kỳ quan trọng đối với người sản xuất hàng hóa, giúp họ điều chỉnh sản xuất cho phù hợp với thông tin thị trường.
Xem thêm: Hướng dẫn ĐỊNH BIÊN NHÂN SỰ LÀ GÌ? CÁC NGUYÊN TẮC CẦN CHÚ Ý #1
Cơ chế thị trường vận hành theo quy luật kinh tế thị trường. Đó là quy luật giá trị, quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh, quy luật lưu thông tiền tệ. Thông qua trao đổi hàng hóa và dịch vụ, cơ chế thị trường định hướng giá cả có tác động trực tiếp, điều tiết hơn nữa sản xuất, tiêu dùng và đầu tư. Chính bàn tay vô hình này đã điều chỉnh cơ cấu sản xuất và cơ cấu hàng hóa cho phù hợp với số lượng và chất lượng của nhu cầu. Cơ chế thị trường tự động kích thích sản xuất và tiêu dùng phát triển. Cơ chế thị trường đặt người tiêu dùng lên hàng đầu, khách hàng là thượng đế.
Vì vậy, kinh tế thị trường có khả năng tự động tập hợp trí tuệ và tài lực của hàng triệu người để hành động vì lợi ích chung của xã hội, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tăng năng suất lao động, tăng hiệu quả sản xuất. Các nhà kinh tế đã khẳng định cơ chế thị trường là cơ chế tốt nhất để điều tiết nền kinh tế hàng hoá đạt hiệu quả cao nhất.
Cơ chế thị trường giải quyết ba vấn đề cơ bản của sản xuất, đó là sản xuất cái gì? Làm sao? Cho ai? thông qua lợi nhuận. Đây là vấn đề mà các cơ chế kinh tế trước đây không giải quyết được hoặc giải quyết được nhưng còn nhiều vướng mắc.
Xem thêm:: Cao lanh là gì?Những sự thật ít biết về đất sét cao lanh
Ngoài ra, trong Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa XI đã nêu rõ: Tích cực phát huy vai trò tích cực của cơ chế thị trường, hạn chế vai trò tiêu cực, bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa. phát triển. Vậy, vì sao chúng ta phải tích cực phát huy mặt tích cực của cơ chế thị trường, hạn chế mặt tiêu cực, bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa? Do cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa chi phối, tác động đến mọi hoạt động ở nước ta, trong đó có giáo dục và đào tạo. Thành công của công cuộc đổi mới giáo dục và đào tạo phụ thuộc rất lớn vào sự chủ động và khả năng của các tổ chức, cá nhân trong việc chủ động phát huy tác động tích cực của cơ chế thị trường, hạn chế tác động tiêu cực.
Mặt tích cực của cơ chế thị trường là tập trung giải quyết quan hệ cung - cầu; cạnh tranh, tạo động lực, nâng cao chất lượng đào tạo, chú trọng thu hồi vốn đầu tư. Mặt tiêu cực của cơ chế thị trường giáo dục là chạy theo lợi nhuận tối đa, bỏ qua lợi ích lâu dài của người học, gây bất bình trong xã hội. Đồng thời, chức năng xã hội và vai trò quan trọng của giáo dục không cho phép biến giáo dục thành thị trường hàng hóa thông thường. Trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cần sử dụng các nhân tố tích cực của kinh tế thị trường để phát triển giáo dục với quy mô và trình độ vừa phải. Tác động của kinh tế thị trường đến giáo dục là đương nhiên, không nên kỳ thị, né tránh mà phải tích cực phát huy mặt mạnh, hạn chế mặt yếu, đồng thời làm tốt công tác quản lý, phòng ngừa, hạn chế tác động tiêu cực của kinh tế thị trường đối với giáo dục. nền kinh tế. Khuyến khích đầu tư phi lợi nhuận cho giáo dục.
Bên cạnh những ưu điểm của kinh tế thị trường không tránh khỏi những hạn chế. Nhà kinh tế học nổi tiếng Summerson đã nói: “Sau khi hiểu được bàn tay vô hình này, chúng ta đừng để vẻ đẹp của cơ chế thị trường đánh lừa, để nó hiện thân cho bản chất của sự hài hòa hoàn hảo, một con người hơn người”. Như Trung ương đã nói trong báo cáo của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII: "Không thể coi kinh tế thị trường là thuốc chữa bách bệnh. Kinh tế thị trường tuy kích thích sản xuất phát triển nhưng cũng là môi trường thuận lợi cho nhiều loại tiêu cực nảy sinh và phát triển". của xã hội. Điều gì sẽ xảy ra. Trong đó có khả năng thất bại.” Mặt khác, cơ chế thị trường không thể đảm bảo tạo ra một cơ cấu sản phẩm tối ưu, đáp ứng nhu cầu xã hội. Vì chạy theo lợi nhuận, người sản xuất đã gây ra những tác động tiêu cực cho xã hội như ô nhiễm môi trường, cạn kiệt tài nguyên, phân hóa giàu nghèo mà cả xã hội phải gánh chịu.
Thị trường và cơ chế thị trường có những nhược điểm nhất định. Sự hỗn loạn kinh tế do tính tự phát. Mặt khác, nó kích thích lợi ích cá nhân, lợi ích cục bộ mà bỏ qua lợi ích xã hội, tập thể. Nó chỉ phản ánh nhu cầu trước mắt, không phải nhu cầu trong tương lai. Các chỉ tiêu kinh tế như giá cả, lợi nhuận thường xuyên biến động gây khó khăn cho người sản xuất và lưu thông hàng hóa, họ thường đối phó một cách thụ động, đôi khi gây lãng phí lao động xã hội.
Nhận thức được những đặc điểm này, nhà nước có thể sử dụng lực lượng dự trữ kinh tế và các chính sách kế hoạch, thuế, hợp đồng kinh tế và các chính sách khác phù hợp để điều tiết các hoạt động kinh tế theo định hướng thị trường và mục tiêu.
Xem thêm: Hướng dẫn Rau diếp cá có tác dụng gì? Điểm danh 8 lợi ích của rau diếp cá #1
Bình luận